Bữa ăn công nhân thời bão giá

Suốt ngày quần quật. Rời nhà máy là họ lại bị cuốn ngày vào vòng xoáy cơm – áo – gạo – tiền với đủ thứ chi tiêu vụn vặt. Ngày áp Tết đến gần phòng trọ mới chỉ tăng giá lên thêm 100 nghìn đồng đã làm

bao người công nhân lao đao. Mới chỉ gánh một phần hệ quả của “ bão giá” như vậy, bữa ăn hàng

ngày của họ như thiếu hắn món cá thịt cần thiết để bổ sung, quay vòng sức lao động… 

So với các khu công nghiệp xung quanh nội thành Hà Nội thì xã Kim Chung, huyện Đông Anh vẫn được ví là “khách sạn” công nhân bởi vị trí thuận tiện về giao thông hơn cả. Với nhiều người Hà Nội, khu vực trực giao thông gần đường Bắc Thăng Long – Nội Bài ngay sát cầu Thăng Long bắc qua sống Hồng nên chỉ cần ngày nghỉ công nhân bước ra đường cái lên xe buýt đánh một giấc ngủ là có thể thênh thang dạo chơi Bờ Hồ xem cụ rùa nổi và thăm đi ăn kem Tràng Tiền Plaza… đang là lý tưởng về sự thuận tiện đi lại. Nhưng nói là thế thôi chứ ngay ước mơ giản dị được nghỉ ngơi ngaỳ cuối tuần cùng bạn bè vi vu thăm thú Thủ đô như trên đối với nhiều người công nhân vẫn chỉ là mơ ước.

Đơn cử một điều, mấy năm trước giá thuê phòng ở Kim Chung chỉ dừng lại 400 nghìn đồng/ tháng mà phòng nào phòng nấy cũng đã phải ở gom ít nhất 2 - 3 người mới đủ cưu mang nhau rồi. Trong vòng một tuần nay, mới tiệm cận Tết ngay cả những chủ phòng trọ dễ tính nhất ở Kim Chung cũng đã bảo nhau đồng loạt lên giá 500 nghìn/phòng/tháng đã khiến bữa ăn của người công nhân thiếu đi nhiều chất đạm cần thiết.

Ninh Thị Hoa, quê Đông Thọ, Sơn Dương, Tuyên Quang chia sẻ, “mới vào làm ở công ty Nisei được 7 tháng, mức lương 1,7 triệu. Ngoài ăn uống, điện, nước và tiền nhà, trước còn gửi về cho mẹ được 3- 400 nghìn đồng, nhưng nay tiền nhà "đội" lên 100 nữa, cộng thêm giá cả các mặt hàng tăng nên số tiền kiếm được chỉ đủ chi tiêu cá nhân.” Còn rất nhiều người có hoàn cảnh như cô công nhân Ninh Thị Hoa, họ đang dài cổ đợi tiền thưởng Tết, để mua mấy hộp mứt tết về quê... chứ đừng mong có những bữa ngon mỗi ngày đầy đủ cá thịt hàng ngày.

 

Áp tết - cơn bão giá khiến đời sống công nhân càng thêm lao đao

Khu nhà trọ truyền thống của công nhân giống hệt nhau vì cùng chung cảnh nghèo. Các dãy nhà lợp mái Proxi măng tuềnh toàng, trống hoác và thiếu hơi thở cuộc sống san sát nhau chật chội, bức bối… Trong những dãy nhà như thế có cảm giác nhiều buổi chiều qua chóng vánh hơn. Căn phòng của 4 nữ công nhân ở Đội 7, thôn Bầu, xã Kim Chung chẳng có gì ngoài chiếc giường 2 nằm sóng ngang và hai ông đầu rau hiện đại tuyềnh toàng hiện hữu trong chiếc bếp ga du lịch chỏng chơ trong xó.

Đương nhiên trong căn phòng rộng hơn chục m2 ấy là ngột ngạt quần áo treo khắp phòng, mùi ẩm mốc... Đã mấy ngày rồi bận làm ca, chả bàn tay con gái nào rảnh dọn phòng để vương vãi trên mặt đất những sợi mỳ tôm còng queo từ bao giờ.

Hỏi về đời sống, Mai Lan quê ở xứ chè Thái nhìn chúng tôi với ánh mắt rất lạ. Dường như có nhiều kinh nghiệm khi trả lời với cánh báo chí Lan trả lời một lèo: “Lâu rồi cũng quen mà! mới lại, bọn em có ở nhà mấy đâu chỉ có đêm về mệt quá lăn ra ngủ tới sáng lại đi làm. Thường thường bọn em muốn có thêm chút lương thì phải đi làm thêm thì cuộc sống mới tạm ổn. Nhưng cũng chẳng sung sướng gì đi cả ngày có hôm về mất hết quần áo phơi từ hôm trước, do bọn nghiện hút vào lấy. Thế là cuối tháng lại mất thêm một khoản chi ngoài kế hoạch”.

Bữa ăn của Mai Lan và các bạn ngày cuối năm được tiếng là sang nhất xóm trọ vì có thêm món cổ cánh vịt kho mặn. Món này sẽ bổ sung nhiều vitamin hơn so với vài ngọn rau muống luộc và một ít đậu rán truyền thống. Nguyễn Thanh Hương một cô bạn cùng quê Thái Nguyên tâm sự: "Thường bữa ăn của bọn em chỉ có rau đậu là chính, một tuần tằn tiện cũng cố cải thiện được 2 – 3 bữa có thêm miếng thịt ngon. Nhưng so với ở quê nhà thì bố mẹ bọn em còn khổ hơn nhiều, mình như thế là hạnh phúc rồi chỉ có tiết kiệm thì cuối tháng mới dư được một hai trăm nghìn gửi về nhà”.

Có một nghịch lý ở Kim Chung và có lẽ cũng ở nhiều khu “khách sạn” công nhân khác đó là việc năm nào cũng gần như xảy ra tình trạng, không đồng tình với việc trả chậm lương và thưởng Tết một nhóm nhỏ công nhân lại rủ nhau bãi công trong vài ngày. Năm nay cũng vây. Nhưng khác ở chổ dù ấm ức vì không đồng tình với mức giá phòng trọ lên cao nhưng chả ngươi cong nhân nào dám bỏ khu nhà trọ đi nơi khác. Bởi nếu thắc mắc thì nghỉ thuê nhà, việc này đồng nghĩa với cảnh sống màn trời chiếu đất…

Công thức bữa ăn: đậu + rau

Cái rét tê tái những ngày áp Tết Tân Mão cũng không dịu được nỗi lo trong lòng người công nhân. Chẳng cần tới lửa ấm từ những cành củi vặt nhặt nhạnh trên đường để sưởi ấm nhưng cánh xe ôm và lái taxi người công nhân cũng thấy nóng trong người khi ngày Tết cận kề.

Dường như đồng lương ít ỏi của họ đã làm nóng từ trong công xưởng, nóng đến từng xóm trọ và lan ra cả ngòai chợ hiện hữu trong những lo toan. Cảnh chợ thời bão giá nhìn với vẻ đìu hiu đến ảm đạm. Phiên chợ Bầu xã Kim Chung, huyện Đông Anh những ngày áp Tết xem ra cũng chẳng khá khẩm so với ngày thường. Hàng hóa vẫn chỉ lèo téo vài thứ kẹo bánh rẻ tiền, quần áo có bầy ra nhiều hơn, giày dép cũng được trưng ra nhiều chủng lại nhưng chất lượng thì vẫn chỉ dành cho công nhân và sinh viên.


 

Bữa ăn đạm bạc của các nữ công nhân 

Nói đến bữa ăn hàng ngày, Hoa ở Thái Nguyên đang ở trong dẫy nhà trọ Đội 7 của anh Vãng chỉ cười lỏn lẻn: “cả tuần đậu, rau anh chị ạ! Hiếm hoi lắm mới dám cải thiện bữa thịt.” Mới 19 tuổi đầu sức Hoa không nói ra ai cũng biết cần bổ sung protein để duy trì sức khỏe làm việc với mức thế nào.

Chiều chưa xuống sau mái proximăng, vừa tan ca về chỉ một loáng, mâm cơm công nhân được biện ra ngay trên nền nhà trọ. Một bát canh trứng nấu cà chua, một đĩa đậu kho và một bát nước mắm. Thúy cùng quê với Hoa ấp úng: "Tạm bợ mãi rồi cũng thành quen, bữa cơm của chúng em chỉ có thế. Sáng mở mắt là vội đi làm, tối xẩm mặt người mới về được đến nhà. Nhiều khi mệt quá nên bọn em chỉ ăn mỳ tôm hay bát cháo rồi đi ngủ cho..lại sức" Cô lí nhí nói thêm: "Vả lại thu nhập như bọn em nếu không chi tiêu như vậy thì chỉ riêng chuyện tồn tại ở đây đã khó rồi chứ nói gì đến chuyện gửi tiền về quê".

Đằng sau những bữa ăn công nhân thời báo giá luôn là những chuyện tỉ mẩn, vụn vặn. Như việc, đã lên giá 5.000 đồng/của su hào ranh bằng nắm đấm, 7.000 - 8.000 đồng/kg cà chua gấp đôi so với dịp hè... 1 ngày đi chợ ít nhất cũng mất 50- 60.000 đồng, cứ nghĩ đến những chuyện quẩn quanh này người công nhân đã thấy nẫu cả ruột chứ đừng nói gì đến ước mơ những mùa Tết xênh xang "áo gấm" về quê

Chúng ta không thể để cho kẻ độc tài đè đầu cưỡi cổ nhân dân mình nhưng lại tự xưng là vinh quang, vĩ đại. Chúng ta không thể để kẻ độc tài cướp đi mọi giá trị về tinh thần và vật chất của người dân nhưng lại bắt họ phải ca ngợi chúng. Chúng ta không chấp nhận một nhà nước là kẻ thù không đội trời chung với nhân dân nhưng lại tự xưng là “Nhà nước của dân, do dân, vì dân, tất cả quyền lực thuộc về nhân dân”. Vì vậy, việc đấu tranh để xóa bỏ một chế độ nhà nước lừa đảo và cướp bóc là trách nhiệm của mọi người dân Việt Nam, là sự nghiệp của tất cả chúng ta.