Chuyện Kể Về Anh Tôi

nguyenthanhson

                      
                

Buổi sáng hôm ấy, một ngày của 30/4/1975, mặt trời vẫn như mọi ngày của ngày hè nắng cháy. Khu nhà chồ (Kiểu nhà sàn của người vùng cao) ở xóm Cồn thanh phố Nha Trang hoa lệ. cái chồ của mỗi căn nhà trở thành căn hầm trú ẩn tạm bợ bởi bất cứ dụng cụ nào có thể để chờ đợi một điều gì đó sắp sửa xảy ra. Thành phố bỏ ngõ, để trống, đường phố đấy những rác rưởi và những kẻ hôi của, không gian cho kẻ trộm cướp, kẻ đục nước béo cò và kẻ trốn chạy, anh tôi là một trong những người đó..


Trên bến Cầu Đá Nha Trang trong tâm trạng rối bời,một chiếc lá đang xoay tròn trong cơn lốc của dòng lịch sử sang trang mới, sự giằng co giữa đi và ở. Đi, phía trước là dại dương mênh mông, một thế giới có thể đến được, có thể không một cõi đi về, trong cuộc trốn chạy lành ít dữ nhiều. Và có nhiều lý do tìm miền đất ấm, đến một nơi naò đó tìm cuộc sống dễ chịu hơn, tìm cách thoát khỏi bi kịch cá nhân như Fey lìa bỏ xứ Ethiopia , Kan Merry ở Jerusalem chạy trón khỏi hận thù Trung Đông, Nafifa thoát khỏi Afghinistan dưới móng vuốt Taliban ,Casanova với cây đàn ghita ở hầm ngầm Pari…Những con người hoàn cảnh, con người hoang tưởng, đổi đất buôn không gian. Đổi đất song thì có khác nào(Quốc âm thi tập).Còn có những kẻ ngần ngừ, bất quyết đã bước xuống tàu lại lên bờ với tâm trạng bồn chồ lo lắng cho những ngày sắp tới, những cuộc trả thù, thanh trừng đẩm máu?

Cuộc kháng chiến thắng lợi này là của toàn dân, không một riêng ai, tất cả đều chiến thắng.Tổng thống Dương Văn Minh cuối cùng của một triều đại tuyên bố đầu hàng vô điều kiện. Lịch sử chuyển sang trang trong bối cảnh nhẹ nhàng, những kẻ thua cuộc dược phán xét sau đó, anh tôi được tiếp nhận như là công chức nghiệp vụ thì chế độ nào cũng cần .

Ba mươi năm ngày giải phóng Hoài Nhơn(Bình Định 28/3/1975)
Cách đây ba mươi lăm năm anh tôi mới vừa hai mươi tuổi.
Ngoảnh lại như vừa mới hôm qua.

Ơi tuổi hai mươi
Tràn sức sống
Tươi mới sinh khí
Roi rói từ cái nhìn, cách nghĩ và mơ mộng
Tuổi hai mươi
Như mạch nước ngầm chảy vào sông lớn
Như chồi non mới nhú
Chỏi len trời thăm thẳm màu xanh
Như chú gà con háu đá
Đôi cựa ngứa ngáy, ngọ nguậy không ngơi
Lúc nào cũng tìm nơi để mài dủa
Ý chí tuổi hai mươi
Có sức mạnh vô bờ
Như con sóng thần
Vượt cao nghìn thước ngược
Tuổi hai mươi
Như đoàn tàu vừa mới rời ga
Dần vừa bôi trơn
Máy còn bóng coóng
Tất cả sẳn sàng, con đường thẳng phăng phăng ta tiến..
Sự đời những tưởng suôn sẻ . Nếu như…

Hơn mười năm dài dưới thời bao cấp, thời xây dựng xã hội chủ nghĩa vượt qua giai đoạn phát triển tư bản, anh tôi như là công cụ truyền nghề cho tầng lớp cán bộ, công chức mới. Những con người suốt cả thời trận mạc, họ chưa có điều kiện tu dưỡng nghiệp vụ chuyên môn. Do vậy, sau thời gian, anh bị loạt khỏi cuộc chơi, nơi không để dành cho những người ở chế độ cũ. Tựa như bài bút ký sau đây.

“Một người nói được sau hai mươi năm im lặng!” Trong chuyên mục những cuộc sống quanh ta của đài Tiếng Nói Việt Nam. Một chiến sỹ trở về cuộc sống bình thường sau thời hậu chiến. Anh bị thương phải im hơi lặng tiếng suốt hai mươi năm. Rồi bổng nhiên, một ngày mát trời, ngày thương binh liệt sỹ, trong hội trường ca vang những bài hát thời chiến, cái miệng của anh nhấp nháy ( trong bút ký nghi tên Ngạn) theo lời bài hát. Và từ đó anh nói được.

              


Ngụ ý của tác giả ai cũng hiểu được rằng những bài hát rong rỏng thường ngày đó không có tác dụng gì chửa bệnh câm. Nhưng trong ngày thương binh liệt sỹ mọi thứ trở nên thần diệu!

Đã bao lần tôi nghe giọng the thé của ông Bùi Tín trên công cụ truyền thanh ở ngoài nước, một nhà báo uy tín của báo nhân dân, có bút danh là Thành Tín, bây giờ người ta đọc ngược là kẻ Thất Tín. Giọng ông thật chua cay, căm phẩn pha chút diểu cợt của người vừa bước khỏi cuộc chơi. Ông nói ngày xưa ở đất nước Việt Nam ra ngõ là gặp anh hùng, người ngoại quốc ước mơ cứ mỗi buổi sáng thức dậy sẽ là người Việt nam. Còn ngày nay thì ngược lại.

Có bao số phận, bao giọt nước mắt nhỏ xuống cho ngày 30/4.Giọt nước mắt hội ngộ, trùng phùng,giọt nước mắt sung sướng sau bao năm dài bắc nam chia cắt, dòng sông Bến Hải nối liền bến bắc bờ nam. Và cúng có những giọt nước mắt nhỏ xuống ở đại dương xa xăm, cuộc hành trình bất tận của nỗi đau lịch sử, số phận của cả dân tộc.

Dòng lịch sử sang trang mới, thời đại sản sinh con người mới thông minh, giàu tâm huyết sẽ đánh giá đúng giá trị bản thân, xã hội mình đang sống. Và anh tôi, những con người cũ kỷ. Bây giờ anh làm gì, kẻ vô gia cư, vô nghề nghiệp, vợ buồn quá lên núi lập chùa để tu, còn anh bơm quẹt ga, làm que diêm bé nhỏ sưởi những tâm hồn băng giá, vá ép xe đạp, cầu cho thân chủ mình mạnh chân khỏe tay bon bon trên con đường cái quan vạn dặm.

                               

Mỗi buổi sáng, tôi thường ngồi quán cà phê tán gẫu cùng bạn bè, chuyện vô thưởng vô phạt ngắm nhìn dòng thiên hạ trôi qua lại. Câu chuyện dừng lại tí chút, một ông láo đạp xích lô tự tử hồi đêm. Chết bởi cái nghèo đeo đẳng suốt sáu mươi năm ròng. Tôi chạnh nghĩ đến cảnh nhà mà rầu thúi ruột!