Cái khôn của giáo dục là đào tạo con người, tạo nên những con người tốt đẹp.
Có những con người tốt đẹp, dân tộc mới thật sự tốt đẹp, đất nước mới thật sự tốt đẹp.
Đào tạo những con người tốt đẹp trước hết là cho chính bản thân họ, sau là cho mọi người, cho dân tộc, đất nước, và cho xã hội nói chung.
Cái ngu của giáo dục là đào tạo những công cụ thay cho đào tạo con người. Bởi con người thì có ý thức, có tư tưởng, có nhận thức, có tư duy, hay sự suy nghĩ độc lập. Trong khi đó công cụ thì hoàn toàn không có những cái đó. Nó chỉ là đầu óc tuân thủ máy móc, một chiều nhất định. Bởi công cụ là để được sai khiến, không bao giờ nó hoạt động hoàn toàn tự do hay độc lập. Đầu óc các công cụ là hộc chứa các ý niệm, các khẩu hiệu, các quan điểm, các niềm tin đã có sẳn. Nó chỉ là thứ được tiền chế. Nó chỉ là phầm mềm mà các chương trình chạy trên đó đều được cài sẳn, đều theo một khuôn khổ và nguyên tắc hay công thức nhất định.
Mục đích của giáo dục đào tạo công cụ là vì kẻ đào tạo, không phải vì chính con người công cụ. Bởi con người công cụ về bề ngoài vẫn là con người, những bên trong thực chất chỉ là công cụ.
Cho nên cái khôn của giáo dục đào tạo công cụ là cái khôn lõi, cái khôn thấp kém, hèn hạ, không phải là cái khôn nhân văn, cao quý, yêu nước như kiểu giáo dục đào tạo con người.
Điều đó cũng có nghĩa giáo dục đào tạo con người là giáo dục vì lịch sử và cho lịch sử.
Vì lịch sử là để những con người được đào tạo ra tiếp nối được truyền thống lịch sử, bảo vệ được truyền thống lịch sử mà từ ngàn đời tổ tiên đã truyền lại. Đó cũng là ý nghĩa cho lịch sử, tức để làm phát huy, làm sáng tỏ lịch sử, làm vẽ vang lịch sử.
Trong khi đó giáo dục đào tạo công cụ hoàn toàn không phải vì lịch sử hay cho lịch sử mà chỉ hoàn toàn vì chính trị và cho chính trị.
Nhưng mọi người đều biết : có hai loại chính trị chính yếu, là chính trị vương đạo và chính trị bá đạo.
Chính trị vương đạo là chính trị vì lịch sử, tức vì nước, vì dân, vì xã hội thật sự mà trên kia đã nói.
Còn chính trị bá đạo là chính trị vì quyền lợi cụ bộ, cá nhân, đảng phái, phe nhóm nhất thời. Đó là chính trị phản dân, phản xã hội, phản con người, hay chỉ là các thứ chính trị ích kỷ và đầu độc.
Điều đó cũng có nghĩa chính trị vương đạo thì đi theo với giáo dục vương đạo. Trái lại chính trị bá đạo chỉ có thể đi theo với giáo dục bá đạo.
Nên nói tóm lại, chỉ có hai loại phạm trù hay hai loại dạng trong giáo dục và chính trị mà không là gì khác :
Đào tạo con người đi theo với chính trị vương đạo và đi theo với giáo dục vương đạo. Tức là chính trị và giáo dục nhân văn.
Đào tạo công cụ đi theo với chính trị bá đạo và giáo dục bá đạo. Tức để nhằm phục vụ cho mọi lợi ích chính trị phản con người, phản xã hội, phản nhân văn.
Nên cái khôn của giáo dục là hướng giáo dục đi theo với sự đào tạo con người nhân văn.
Còn cái dại của giáo dục hay cái nguy hiểm, hèn kém của giáo dục là đi theo với sự đào tạo công cụ và hoàn toàn đồng hóa nó với mọi ý nghĩa chính trị tầm thường nhất và thấp kém nhất. Tức đây phải hiểu là chính trị bá đạo mà không phải là chính trị thật sự vương đạo. Bởi chính trị bá đạo luôn đi theo với mọi lợi ích vật chất thấp kém. Còn chính trị vương đạo thì luôn đi theo với mọi ý nghĩa đạo đức, tinh thần nhân văn cao cả. Chính trị vương đạo thì đi theo với văn hóa. Chính trị bá đạo chỉ đi theo với quyền lợi vật chất thấp kém về mọi mặt. Ngay cả như câu nói mục đích biện minh cho phương tiện, thực chất đó chỉ là bản chất của chính trị bá đạo mà không bao giờ là chính trị vương đạo thể hiện lên điều đó.
Cho nên cuối cùng, vẫn đề tại sao xuất hiện ra hướng này hay hướng khác, đâu là nguyên nhân đầu tiên, đâu là chủ thể đầu tiên phải chịu trách nhiệm, đâu là tình trạng hiện có do hậu quả cái đầu tiên mà ra. Và đâu là giải pháp hay lối thoát cuối cùng có thể giải quyết hay thực hiện được. Đó chính là bài toán hay vấn nạn tối ư quan trọng chung mà tất cả mọi người phải cần cùng suy nghĩ. Bởi vì cái gì cũng có nguyên nhân, tác nhân đầu tiên của nó, hiện trạng hay thực tại gây nên của nó, và cuối cùng là giải pháp hay bài toán giải quyết để thoát ra của nó.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét